Namaste Radhe Radhe
Niech dwie sylaby ra dha zawsze przejawiają się w moim sercu!
Radha-Rasa-Sudha-Nidhi
Kiedy po raz pierwszy czytałem książkę Źródło wiecznej przyjemności napisana przez BV Swamiego Prabhupada zawarte w niej historie o Radzie i Krysznie we Wryndawanie poruszyły moje serce.
Ten i kolejne odcinki są rozwinięciem tych opowieści. Bazują na książce Mahanidhi Swamiego pt „Rozrywki Radhy i Kryszny”. Swami Mahanidhi, znany obecnie jako Madan Gopal das Babaji, oparł swój tekst na tłumaczeniach z sanskrytu dokonanych na angielski przez Bhanu Swamiego, Kuśakrathy dasa, Adwajty dasa i Daśaratha-suta dasa. A polskie tłumaczenie zrobił Darek Rudziński.
Pozostaję im dozgonnie wdzięczny.
A teraz, tymi opowieściami pragnę się podzielić z Tobą.
Dlaczego należy słuchać opowieści o Radzie i Krysznie?
Dlaczego należy o tym słuchać? Odpowiedź znajdziemy w samym Bhagawatam, które jest najważniejszym tekstem dla wisznluitów gaudiya.
Bhagawata Purana Tekst 10.33.39
vikriditam vraja-vadhubhir idam ca visnoh,
śraddhanvito ’nuśrnuyad atha varnayed yah,
bhaktim param bhagavati prati- labhya kamam,
hrd-rogam aśv apahinoty acirena dhirahKażdy, kto z pełną wiarą słucha opisów, które dotyczą zabaw Pana z młodymi gopi [dziewczętami] zamieszkałymi we Wryndawan – lub każdy, kto z pełną wiarą opisuje te czyny – osiągnie poziom czystej służby oddania przejawianej wobec Pana. Taka postawa szybko przynosi spokój i pokonuje żądzę, która stanowi chorobę serca.
Wiśwanatha Ćakrawarti Thakura [komentarz]:
Jeśli ktoś słucha opowieści o zabawach Kryszny nazywanych rasa lila, które stanowią klejnot wieńczący wszelkie zabawy – i jeśli ktoś powtarza te opowieści – zdobywa klejnot wieńczący skutki wszelkich działań, a mianowicie stan premy, czystej miłości okazywanej Krysznie (bhaktim param). Jeśli ktoś ciągle słucha (anusrnuyat) opisów tej jesiennej rasa lili (idam) i podobnych rozrywek Kryszny opiewanych przez poetów (ca); jeśli ktoś wychwala czy też poetycko gloryfikuje (varnayet) wszystkie te zabawy, przenika go całkowicie stan premy i to nawet wówczas, gdy cierpi na chorobę serca w postaci materialnej żądzy.
Dzięki oddziaływaniu premy – głównego efektu wspomnianego procesu słuchania i powtarzania – choroba serca ustępuje. A zatem prema jest tutaj pojmowana jako stan niezależny. Inaczej niż dźńana joga, nie cechuje się ona ani słabością, ani zależnością. Wyrażenie kamam hrd-rogam, zawarte w powyższym tekście, wskazuje na chorobę serca, która przybiera postać materialnej żądzy. Gdy jednak użyjemy tego określenia w odniesieniu do Kryszny, negatywne znaczenie przestaje obowiązywać. W odniesieniu do Kryszny słowo kamam oznacza premę – czystą miłość – i przynosi odwrotne skutki niż materialna żądza. Jeśli ktoś z pełną wiarą słucha opowieści o tańcu rasa, który cechuje Krysznę i jeśli ktoś z pełną wiarą wychwala taniec rasa, tę osobę uznaje się za uczonego (dhirah pandita).
Taki mędrzec nie wątpi bowiem z powodu braku inteligencji, zadając pytanie: „Jak może pojawić się stan premy, skoro występuje tutaj materialne pożądanie?”. Stan premy osiągnie na pewno osoba, która wyzbyła się głupoty (dhirah) i z pełną wiarą akceptuje stwierdzenia pism świętych. Prema nie pojawi się natomiast w przypadku osób, które nie mają wiary w Krysznę lub obrażają Jego święte imię. Boska rasa lila jest niczym miłosny uśmiech bardzo bliskiego wielbiciela Kryszny, który osiąga zwycięstwo; który jest wychwalany za umiejętność pokonania Kryszny swoją czystą miłością.
„Składam hołd lotosowym stopom mojego mistrza duchowego, któremu towarzyszą wszyscy wielbiciele. Składam hołd Śri Ćajitanji Mahaprabhu, który zstąpił do tego świata razem ze Śri Nitjanandą Prabhu”.
(Rupa Goswami)
„Składam hołd boskim, lotosowym stopom Śri Nandanandany i Śri Radhiki, którzy są otoczeni przez gopi i skradają serca wszystkich wradźawasi”.
(Rupa Goswami)
„W letnie wieczory Śri Radhika, jej przyjaciółki i Bakari Kryszna bawią się ogarnięci wiecznym szczęściem w wodach Śri Kundy, odświeżani delikatnym wiatrem schładzanym poprzez dotyk z rzędami nieskazitelnych kwiatów lotosu. Kiedy Śri Radhika zanurzy mnie w służbie dla siebie?”.
(Raghunatha dasa Goswami)
Wstęp do opowieści o Radha Kryszna
W obrębie Wradźy Mandali, obszaru o powierzchni ponad 400 km2, Radha Kunda stanowi najważniejsze miejsce wiecznych rozrywek Radhy-Gowindy. Dlaczego tak się dzieje? Co sprawia, że Radha Kundha jest tak wyjątkowa? Jedynie w tym miejscu, a nie w żadnym innym zakątku Wradźabhumi, Radha-Gopinatha mogą zupełnie swobodnie cieszyć się różnymi rozrywkami. Tylko tutaj nikt im w tym nie przeszkadza – ani ich krewni, ani śakhi stające się rywalkami.
Każdego dnia Radha-Kryszna przebywają w tym miejscu kilka godzin. Są tutaj między 10:48 a 15:36 (madhjahna lila) i zabawiają się wieloma czynnościami: śpiewaniem, wędrowaniem, huśtaniem się, ucztami, żartowaniem, zabawami w wodzie, rzucaniem kolorami i innymi rozrywkami, które wypełnia wieczne szczęście.
O najwyższych chwałach Śrimati Radharani i Radha Kundy mówią Purany. Na przykład, Padma Purana stwierdza, że spośród wszystkich gopi Śrimati Radharani jest najbardziej ukochaną osobą dla Bhagawana Śri Kryszny. Ponadto według Padmy Purany Kryszna w równym stopniu kocha Radha Kundę i Radharani. Z kolei Raghunatha dasa Goswamipada wyjaśnia, że Kryszna ceni Radha Kundę bardziej niż własne życie (Wradźa-wilasa Stawa 53).
Według Warahy Purany możliwe jest wyzwolenie się od wszystkich grzechów i osiągnięcie czystej miłości do Boga – premy okazywanej Krysznie – poprzez zażywanie kąpieli w świętych wodach Śri Radha Kundy.
Kilkaset lat temu Radha Kunda wyglądała zdecydowanie inaczej. W dzisiejszych czasach domy podobne do pudełek wznoszą się tu wszystkich kierunkach, rozdzielone nielicznymi martwymi drzewami. Duchowe piękno Radha Kundy pozostaje obecnie ukryte przed naszym wzrokiem.
Ale na minutę zamknijmy oczy i zobaczmy prawdziwą Radha Kundę w umyśle, słuchając opisu Wiśwanathy Ćakrawartiego, który mieszkał w tym miejscu wśród rozkwitłego, wiosennego piękna. Ten opis pochodzi z XVI wieku tekstu (Kryszna Bhawanamrita):
„Po każdej stronie Radha Kundy rosną drzewa, które spełniają pragnienia i uginają się pod ciężarem dojrzałych, słodkich owoców oraz pachnących kwiatów. Są tutaj drzewa mango, bananowce, kokosy, chlebowce, drzewa kadamba, bakule, figowce. Woda Radha Kundy jest smaczna i słodka. Pachnie od kropel nektaru, które spadają ciągle z drzew kwitnących na brzegach jeziora. Królewskie łabędzie ślizgają się po wodzie między kwiatami lotosu o czerwonej, żółtej, niebieskiej i białej barwie. Towarzyszą im roje odurzonych brzęczących pszczół. Wrinda-dewi sprawia, że Radha i Gowinda mogą w dowolnym momencie rozkoszować się cechami każdej z sześciu pór roku na terenie lasów Radha Kundy. Kukułki odzywają się cicho pośród drzew, a oszalałe z miłości pawie, których ogony są niczym wachlarze, tańczą i śpiewają ke-kaa. Piękne papugi sadowią się na drzewach i recytują chwały Radhy-Gowindy, posługując się wytworną poezją. Jelenie ze łzami w oczach rzucają niewinne spojrzenia na boską parę i wędrują po leśnych altanach”.
Usłyszysz teraz dwadzieścia osiem wspaniałych rozrywek z Radha Kundy, przejawianych przez najpiękniejszą i najbardziej godną czci boską parę Radhę-Krysznę. Te wydarzenia zostały podzielone na dwie części: rozrywki chwilowe i stałe (najmittić i nitja lile). Pierwsze dotyczą zazwyczaj jednorazowych zdarzeń; drugi rodzaj rozrywek to wydarzenia, które mają miejsce codziennie w ramach ośmiu okresów, nazywane aśta jamą czy też aśta kalija lilą Jugali Radha-Kryszna Młodej BoskiejPary. Pojawienie się kund, historia o perłach, Radha i kobra, opowieść o szakalu stanowią przykłady chwilowych rozrywek. (najmitic lila)
Podzielone na osiem odcinków czasowych, codzienne zabawy w Radha Kundzie to między innymi wędrówki po lesie, żarty i zagadki, rozrywki w wodzie, leśne uczty, gra w kości. I jest tych opowieści 13. Nitja lila została opisana w kolejnych 15. z użyciem czasu teraźniejszego, co podkreśla bezustanność przepełnionych szczęściem, miłosnych rozrywek Radhy-Kryszny w ponadczasowej rzeczywistości.
Źródłem wiedzy o stałych, codziennych zabawach, które prezentuje ta opowieść, są pisma gaudija wisznuitów, na przykład: Gowinda Lilamrita, Gopala Ćampu, Kryszna Bhawanamrita, Bhawanasara Sangraha. O chwilowych rozrywkach mówią Purany – takie jak Padma, Skanda czy Hariwamsa – oraz inne teksty, których przykładem jest Mukta-ćarita.
Część opowieści zawiera Sthana Purana, czyli historia Radha Kundy przekazywana od stuleci ustnie przez miejscowych wradźawasi. Ludzie z kultury Zachodu nazywają taką tradycję ludowym folklorem.
Prezentowane tutaj opowieści nie tylko fascynują i wzbudzają radość. Ujawniają również wiele urzekających cech Radhy-Kryszny. Czytanie i rozważanie tych historii zwiększa w wielbicielach upodobanie, szacunek oraz miłość do boskiej pary. Taki w istocie cel przyświecał powstaniu niniejszej zbioru.
W latach 70-tych XX wieku niektórzy wielbiciele zapytali Śrila Prabhupadę o to, co należy robić w Radha Kundzie. Jego oczy wypełnił wówczas błysk, a na jego twarzy pojawił się uśmiech. Te symptomy wskazywały, że Śrila Prabhupada doświadczył już odpowiedzi na zadane pytanie. I dlatego odpowiedział z przekonaniem: „Radha Kundę należy smakować!”.
A zatem dzięki łasce Śrila Prabhupady wszyscy oddani czytelnicy mogą dogłębnie smakować rozrywki Radhy-Kryszny odbywające się w Radha Kundzie!
Miejsce boskich rozrywek
Wielbiciele Radhy-Kryszny, zwłaszcza zwolennicy Ćajtanji Mahaprabhu w tradycji duchowej gaudija wisznuzimu, uznają Radha Kundę za klejnot, który stanowi ukoronowanie wszystkich zdumiewających miejsc świętych Wradźy Mandali (vraja dhama mukuta mani). Sporo autorytatywnych źródeł opisuje wyjątkową pozycję Radha Kundy jako najwyższego obszaru transcendentnych rozrywek Radhy-Kryszny, przepełnionych wiecznym szczęściem.
Zanim skupimy się na niesamowitych historiach dotyczących boskiej pary w Radha Kundzie, dokonamy przeglądu części stwierdzeń, które ukazują znaczenie tego obszaru. Taka prezentacja wzmocni nasze zrozumienie i uznanie dla najbardziej szczególnego miejsca w całym wszechświecie zwanego Radha Kundą.
Padma Purana, a ściślej Karttika-mahatmjam, stwierdza:
yathaa radha priyaa vishnos, tasyah kundam priyam tathaa
sarva-gopeeshu saivaikaa, vishnor atyanta-vallabhaa„Radha jest osobą najdroższą dla Kryszny. Podobnie Radha Kunda stanowi najdroższe Mu miejsce. Spośród wszystkich gopi Radha to najbardziej ukochana osoba przez Krysznę”.
I można się zastanawiać, dlaczego Purany opisują Radhę jako najlepszą gopi we Wradźabhumi. Śrila Kryszna dasa Kawiradźa przedstawił następującą odpowiedź w tym względzie:
sei gopee-gana-madhye uttamaa radhika,
rupe gune, saubhaagye, preme sarvaadhikaa„Wśród gopi Radhika okazuje się najlepsza, ponieważ jest najpiękniejsza, najbardziej kwalifikowana, najbardziej sprzyjająca, a nade wszystko to ona kocha Krysznę najbardziej” (CC 1.4.214)”.
Z kolei Rupa Goswamipada wyjaśnił charakter Radha Kundy:
vaikunthaj janito vara madhu-puri tatraapi rasotsavad
vrindaranyam udara-pani-ramanat tatraapi govardhanah
radha-kundam ihapi gokula-pateh premamrita aplavanat„Mathura (madhupuri) przewyższa duchowo Wajkunthę, gdyż stanowi miejsce pojawienia się Bhagawana Śri Kryszny. Las we Wrindawanie przewyższa Mathurę, ponieważ tutaj odbywa się rasa lila Radhy-Kryszny. Wzgórze Gowardhana przewyższa Wryndawanę, gdyż Śri Kryszna podniósł je swoją lotosową ręką i rozkoszował się na nim wieloma miłosnymi rozrywkami. A najwyższym miejscem – ponad wszystkimi – jest Radha Kunda, ponieważ ten obszar ogarnia ambrozyjska, pełna nektaru prema Jugali Radha-Kryszna” (Upadeśamrita 9).
Raghunatha dasa Goswamipada wychwala dalej Radha Kundę we Wradźy-wilasie Stawie (53):
„Cudowny las Wryndawany, piękne wzgórze Gowardhana i nasycona nektarem rasa mandala, a tym bardziej inne miejsca, nie są równe nawet cząstce pojedynczego atomu Radha Kundy. Uznaję za moje schronienie to boskie jezioro, które jest droższe Mukundzie niż jego własny oddech”.
Radha Kunda jest nie tylko najwyższym obszarem poufnych rozrywek Radhy-Kryszny. To również sfera, która cechuje się unikalną mocą błogosławienia poszukiwaczy boskiej miłości. Raghunatha dasa Goswamipada wyjawia:
„Dzięki łasce pięknej Radha Kundy winorośl pragnienia premy okazywanej Krysznie, która wytwarza kwiaty służby dla mojej królowej Radhiki, kiełkuje natychmiast wewnątrz serca każdej osoby służącej w Radha Kundzie” (Radha-kundastakam 5).
A oto fragment Ćajtanji Ćaritamrity, głównego tekstu filozoficznego sampradaji gaudija wisznuizmu, który wyjaśni nam, dlaczego Radha Kunda jest tak ważna dla gaudijów. Radha Kundę bardzo szanuje i czci każdy gaudija wisznuita, gdyż założyciel naszej sampradaji, czyli Ćajtanja Mahaprabhu, osobiście ukazał światu to najświętsze ze świętych miejsc w 1514 roku. Śrila dasa Kawiradźa oznajmia:
vrindavane sthira-caran, nandayan svaavalokanaih
aatmaanam cha tad-alokad, gauraangah parito bhramat„Pan Gauranga wędrował po całej Wryndawanie i zadowalał wszystkie ruchome i nieruchome istoty swoimi spojrzeniami. Sam także cieszył się widokiem każdego wradźawasi”.
ariteradha-kunda-vaartaa puche loka-sthaane, keha naahi kahe
„Mahaprabhu przybył do wioski Arita-grama (obecnie Aring) i zapytał miejscowych wradźawasi: >>Gdzie znajduje się Radha Kunda?<<. Ale nikt nie potrafił odpowiedzieć na jego pytanie.
teertha lupta jani prabhu sarvajna bhagavaan
dui dhanya-kshetre alpa-jale kaila snaana
preme prabhu kare radha-kundera stavana„Skoro nikt nie wiedział, gdzie jest to miejsce, Mahaprabhu zrozumiał, że wraz z upływem czasu Radha Kunda stała się niewidoczna. Jednak Ćajtanja jest wszechwiedzącym Najwyższym Panem, dlatego odkrył, że dwa małe zbiorniki wodne pośrodku ryżowego pola stanowią faktycznie Radha Kundę i Śjama Kundę. Mahaprabhu z wielką miłością wykąpał się w tych miejscach i ofiarował modlitwy Radha Kundzie” (CC 2.18.1–6).
Modlitwy ofiarowane wówczas przez Ćajtanję są kolejnym doktrynalnym świadectwem wzniosłego charakteru Radha Kundy:
saba gapee haite radha krishnera preyasee,
taiche radha-kunda priya priyaara saraseeyei kunde nitya krishna radhikara sange,
jale jala-keli kare, teere raasa-rangesię kunde yei eka-baara kare snaana,
taanre radha-sama prema krishna kare daanakundera maadhureeyena radhara madhurimaa,
kundera mahimaayena radhara mahimaa„Radha jest dla Kryszny najdroższą gopi. Podobnie Radha Kunda stanowi miejsce bardzo Mu drogie, ponieważ tak samo Radha traktuje to jezioro. W ramach wiecznych rozrywek (nitji lili) Radhika i Kryszna przychodzą codziennie do Radha Kundy, gdzie rozkoszują się zabawami w wodzie (dżala keli) i – na brzegach jeziora – tańcem rasa. Kryszna przekazuje ekstatyczną miłość do Boga i Radhy każdej osobie, która choć raz wykąpie się w Radha Kundzie. Słodycz i chwały tego miejsca są równie wielkie co słodycz i chwały Radhy” (CC 2.18.6–11).
A w następnym odcinku posłuchasz o tym jak Kryszna zabił demona Ariśtę
Hari Om Tat Sat
Dźaj Sri Radhe!
(wyświetleń: 146)